تصاویر ماهواره‌ای جدید نشانگر ساخت‌وسازهای تازه‌ای در سایت "طالقان-۲" هستند؛ سایتی که در آبان ماه سال گذشته هدف حمله اسرائیل قرار گرفت. مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی نسبت به این تحرکات ابراز نگرانی کرده است.مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی روز دوشنبه ۲۰ اکتبر (۲۸ مهر) با انتشار تصاویر ماهواره‌ای جدید، اعلام کرد که در محل سابق سایت "طالقان-۲" که در پنجم آبان ۱۴۰۳ در جریان حمله اسرائیل نابود شده بود، فعالیت‌های ساخت‌وساز جدیدی آغاز شده است.

به گفته محققان این مؤسسه، این ساخت‌وسازها که پیش از جنگ ۱۲روزه میان ایران و اسرائیل در ماه ژوئن گذشته، آغاز شده، پس از آن نیز ادامه یافته است.

اندیشکده مستقل "علوم و امنیت بین‌المللی" (ISIS) مستقر در واشنگتن، که هدف خود را آگاهی‌رسانی در حوزه‌های علمی و سیاسی تأثیرگذار بر امنیت جهانی اعلام کرده، در سال ۱۹۹۳ توسط دیوید آلبرایت، بازرس پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تأسیس شد.

به گفته نویسندگان این گزارش تحقیقی، که آلبرایت نیز یکی از آنهاست، از حدود اواسط ماه مه گذشته، تلاش‌هایی برای بازسازی سازه تخریب‌شده در حمله اکتبر ۲۰۲۴ آغاز شد.

دویچه وله راسأ قادر به راستی‌آزمایی این گزارش نیست.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

طبق این گزارش، تصاویر ماهواره‌ای ۲۰ مه ۲۰۲۵ یک پوشش موقت سیاه‌رنگ را نشان می‌دهند که به شکلی شتاب‌زده روی ساختمان تخریب‌شده نصب شده‌ است. تصاویر ماهواره‌ای تا ۱۲ ژوئن ۲۰۲۵ نیز آماده‌سازی زمین و عملیات پی‌ریزی در مقابل ساختمان موقت بازسازی‌شده را نشان می‌دهد. به گفته محققان، این محل در جریان جنگ ۱۲ روزه بمباران نشد.

در ادامه گزارش افزوده شده که تا ۳۰ آگوست ۲۰۲۵ یک سازه بزرگ جدید با سقفی قوسی‌شکل (حدود ۴۵ در ۱۷ متر) بر روی سازه موقتی که اکنون کل فضای ساختمان سابق طالقان-۲ را پوشش می‌دهد، در حال ساخت دیده می‌شود. دو سازه کوچکتر با سقف قوسی (حدود ۲۰ در ۷ متر) نیز روی فونداسیونی که پیش‌تر در دو سوی جلو ساختمان بزرگتر ریخته شده بود، بنا شده‌اند.

تصاویر ماهواره‌ای ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۵ هم به گفته محققان، نشان می‌دهد که یک سازه قوسی سوم نیز افزوده شده و کار روی سازه‌های قبلی پیشرفتی متوسط داشته است. افزون بر این، نحوه قرارگیری دو سازه کوچکتر جانبی به‌گونه‌ای است که اگر در آینده با خاک پوشانده شوند، هر یک دارای ساز و کاری برای کاهش موج انفجار، موسوم به "تله انفجاری"، در بخش عقبی خود خواهند بود.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

به باور محققان، به نظر می‌رسد ایران یک تأسیسات پشتیبانی نیز برای این مجموعه تازه طالقان−۲، که در فاصله ۲۰۰ متری جاده پیرامونی شرقی (در شرق ساختمان "طالقان-۱") واقع شده، ایجاد کرده است. ساخت این تأسیسات احتمالی پشتیبانی، نخستین‌بار در ماه مه ۲۰۲۵ رؤیت شده و هنوز هم ادامه دارد.

ابهام و نگرانی در باره اهداف ساخت‌ و ساز‌ها

به گفته محققان مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی، هدف از ساخت‌وساز جدید در این مکان را نمی‌توان از روی تصاویر تشخیص داد و احتمال اهداف غیرهسته‌ای دیگر نیز منتفی نیست.

نویسندگان این گزارش تحقیقی می‌گویند، با این حال عملیات ساخت‌وساز در یک سایت توسعه سلاح‌های هسته‌ای سابق، موسوم به پروژه آماد، "عمیقاً نگران‌کننده" است و پرسش‌هایی جدی را در رابطه با هدف واقعی خود ایجاد می‌کند.

به گفته دیوید آلبرایت و همکارانش، گرچه در حال حاضر هیچ مدرکی در تأیید اهداف مرتبط با تسلیحات هسته‌ای وجود ندارد، اما لازم است روشن شود که آیا ایران در تلاش است تأسیساتی برای بازسازی یا احیای "اتاق آزمایش انفجار قوی" به عنوان یکی از بخش‌های کلیدی "پروژه آماد"، و یا تولید مواد منفجره پلاستیکی از نوع PETN که اخیراً به عنوان یکی از ارکان تلاش‌های تسلیحاتی ایران گزارش شده، بنا کند یا نه.

به گفته این محققان، ساختمان بزرگتر می‌تواند به عنوان محل احیای هر یک از این فعالیت‌ها، و دو ساختمان کوچکتر برای اهداف کنترل و تشخیص تست و تولید در نظر گرفته شوند. آنها افزوده‌اند که با توجه به طراحی سقف قوسی سازه‌ها، این احتمال وجود دارد که در آینده همگی با خاک پوشانده شوند تا بتوانند به عنوان سنگر عمل کنند و در برابر بمباران‌های احتمالی بعدی مقاوم‌تر شوند.

در این صورت، دو سازه کوچکتر شاید صرفاً به عنوان ورودی‌های جانبی عمل کنند که از ساختمان اصلی فاصله داشته و از طریق سازه میانی کوچک‌تر سوم به آن متصل می‌شوند، به‌گونه‌ای که بتوانند انفجارهای ناشی از هرگونه حمله هوایی در آینده را کاهش دهند.

تأسیساتی که در جنگ ۱۲ روزه آسیب دیدند

مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی در نهایت تأکید کرده است که به نظارت و گزارش هرگونه تغییر قابل توجهی در این مکان ادامه خواهد داد.

اواخر آبان‌ماه سال گذشته گزارش‌هایی مبنی بر نابودی کامل "یک مرکز تحقیقاتی فوق‌‌سری تسلیحات اتمی در پارچین" در پی حمله اسرائیل، منتشر شد. حمله اسرائیل به این مرکز تحقیقاتی "فعال" در همان زمان "ضربه‌ای سخت" به تلاش‌های حکومت ایران در راستای "از سر گرفتن جنبه نظامی" تحقیقات اتمی‌اش توصیف شده بود.

هم‌زمان اعلام شده بود که یکی از اهداف حملات پنجم آبان‌اسرائیل، تاسیسات موسوم به "طالقان ۲" در مجتمع نظامی پارچین در فاصله تقریبا ۳۰ کیلومتری جنوب شرق تهران بوده است. گفته می‌شود که این تأسیسات تا حدود دو دهه پیش بخشی از برنامه تسلیحات اتمی جمهوری اسلامی بوده که در سال ۲۰۰۳ میلادی متوقف شده است.

موسسه علوم و امنیت بین‌المللی همان زمان اعلام کرده بود که جمهوری اسلامی از این مرکز برای آزمایش مواد منفجره مورد نیاز جهت فعال‌‌سازی ماشه کلاهک اتمی استفاده می‌کرده است.